Այգեշատի Թարգմանչաց եկեղեցի
Հուշարձանին առաջին անգամ Տ. Մարությանը անդրադարձել է «Ավանի տաճարը և համանման հուշարձաններ» մենագրության մեջ (1976 թ., էջ 93-99)՝ այնտեղ էլ տեղադրելով եկեղեցու վերակազմության գծագրերը: Հետագայում՝ 1989 թ. լույս տեսած «Архитектурные…
Անիի Առաքելոց եկեղեցի
10-11-րդ դարերի հինգ գմբեթանի (կենտրոնական մեծ և չորս փոքր անկյունային) եկեղեցու վերակազմությունը կատարվել է այն չափագրած և ուսումնասիրած Թ. Թորամանյանի նյութերի հիման վրա: Վերակազմությունն առաջին անգամ հրատարակվել է «Ավանի տաճարը»…
Ավանի տաճարը
1976 թ. հրատարակվում է Տիրան Մարությանի «Ավանի տաճարը» մենագրությունը: Դեռևս 20-րդ դարասկզբին ճարտարապետ Թորոս Թորամանյանը հանգում է այն մտքին, որ Ավանի տաճարը եղել է հինգ գմբեթանի հորինվածքով: Տ. Մարությանը հուշարձանի…
Ավանի տաճարի վերակազմություն
Հեղինակի 1976 թ. հրատարակված «Ավանի տաճարը» գրքում զետեղված վերակազմության գլխավոր տարբերակն է՝ ցածրադիր եկրորդական գմբեթներով և գմբեթաթմբուկի չորս պատուհաններով: Այդ վերակազմության մյուս տարատեսակն է գմբեթաթմբուկի յուրաքանչյուր նիստին մեկական պատուհանով տարբերակը՝…
Ավանի տաճարի վերակազմության տարբերակ բարձրադիր երկրորդական գմբեթներով
Առաջին անգամ «Ավանի տաճարը» գրքում հրատարակված վերակազմության տարբերակ՝ բարձրադիր, վերնահարկով երկրորդական գմբեթներով: Ավելի մանրամասն տե՛ս «Ավանի տաճարը» գրքի 32-րդ էջում:
Ավանի տաճարի վերակազմության տարբերակ հյուսիսային և հարավային խաչաթևերի միաթեք ծածկով
Տիրան Մարությանը իր «Ավանի տաճարի վերակազմության նոր տարբերակի մասին» անտիպ հոդվածում գրում է. «Երբ «Ավանի տաճարը» մենագրությունը վերաշարադրում էի դիսերտացիա դարձնելու համար, ձեռքի տակ եղած նյութերը վերանայելիս, բավարար հիմքեր ունեցա…
Ավանի տաճարի վերակազմության տարբերակ հյուսիսային և հարավային խաչաթևերի միաթեք ծածկով և լայնադիր արևմտյան ու արևելյան ճակտոններով
Հիմնական տարբերությունը նախորդ տարբերակից գլխավոր ճակատի ֆրոնտոնի ավելի երկար ձևն է և երկրորդական գմբեթների ցածր դիրքը: Առաջին անգամ հրատարակվել է «Архитектурные памятники: Звартноц, Аван, Собор Анийской Богоматери…» մենագրության մեջ (1989…
Ավանի տաճարի վերակազմության տարբերակ հյուսիսային և հարավային խաչաթևերի միաթեք ծածկով և երկրորդական գմբեթների առանձնացված դիրքով
Ճակատի գծագրից պարզ է դառնում, որ հյուսիսային և հարավային ճակատները ծածկված են միաթեք ծածկով՝ ինչպես նախորդ երկու տարբերակներում: Տարբերությունը, սակայն, երկրորդական գմբեթների մեջ է, որոնք ավելի բարձրադիր են և փոքր…
Ավանատիպ տաճարների հատակաձևի կազմավորման ընթացքը և կանոնական համակարգը
Հիմնվելով Ավանատիպ տաճարների իր ուսումնասիրությունների վրա, Տիրան Մարությանը բացահայտում է նրանց հատակագծերի ստեղծման կանոնական համակարգը և օրինաչափությունները, որոնք շարադրված են իր «Ավանի տաճարը և համանման հուշարձաններ» մենագրության մեջ (էջ 166-170):
Ատենի Սբ. Սիոն
Ատենի Սբ. Սիոն Ավան-Հռիփսիմեատիպ եկեղեցին գտնվում է Վրաստանի Գորի քաղաքի մոտակայքում: Այն կառուցվել է հայազգի Թոդոսակ ճարտարապետի կողմից VII դարում: Եկեղեցու մասին Տիրան Մարությանը առաջին անգամ գրում է «Ավանի տաճարը…